فرصت مطالعاتی دانشجویان دکتری

شرایط فرصت مطالعاتی دکتری

همان‌طور که اشاره شد، بهره‌برداری از فرصت مطالعاتی دکتری یک دامنه وسیع از دانشجویان در سطح داخلی و بین‌المللی را در بر می‌گیرد. مورد قابل ذکر این است که دانشجویان در رشته‌های دوره‌های معاونت آموزشی دوره‌های شبانه و تربیت معلم نیز از این امتیاز بهره‌برداری می‌کنند. متفاوتی‌های مهم در شرایط بهره‌برداری از فرصت مطالعاتی دانشجویان دکتری در داخل و خارج از کشور وجود دارد که در ادامه به طور مفصل توضیح داده شده است.

شرایط استفاده از فرصت مطالعاتی خارج از کشور

در همه رشته‌های علمی اعم از حوزه‌های فنی مهندسی، علوم انسانی، کشاورزی، دامپزشکی، هنر و سایر حوزه‌ها، دسترسی به فرصت مطالعاتی خارج از کشور مجاز است و محدودیت مشخصی از نظر رشته وجود ندارد. با این حال، در ادامه شرایط لازم برای بهره‌برداری از این فرصت برای دانشجویان دکتری تشریح شده است.

⭐ برای ورود به این فرصت، داوطلبان حتما باید با موفقیت آزمون جامع دکتری خود را گذرانده باشند.

⭐ درخواست انجام پژوهش دکتری باید تایید و پذیرفته شده باشد.

⭐ دانشجو باید مشمول بورسیه دانشگاه یا موسسات آموزش عالی یا دستگاه‌های اجرایی باشد.

⭐ داوطلبانی که اهل بورسیه نیستند، می‌توانند با پرداخت هزینه شخصی یا از منابع دانشگاه مبدأ و یا تسهیلات وزارت علوم از فرصت مطالعاتی بهره‌برداری کنند.

⭐ مهارت و تسلط کافی به زبان‌های بین‌المللی مانند تافل یا آیلتس برای برقراری ارتباط مؤثر الزامی است.

⭐ دانشجویان نباید بیش از 3 سال از تاریخ شروع تحصیل خود گذشته داشته باشند.

⭐ انجام امور مربوط به اعزام و تسلیم مدارک به وزارت علوم باید توسط رابط مرتبط صورت پذیرد و حضور شخصی دانشجو در این امور لازم نیست.

⭐ درخواست‌کنندگان نظام وظیفه آقایان باید وضعیت خود را در این زمینه مشخص کنند.

⭐ ارتباط با اخلاق و قوانین جمهوری اسلامی ایران نیز در مکان اعزام باید رعایت شود.

شروط استفاده از فرصت مطالعاتی داخلی دانشجویان دکترا

با تأکید بر دستورالعمل‌های ارائه شده، مشخص است که دوره فرصت مطالعاتی دکتری تنها به دانشجویان دکتری در خارج از کشور محدود نمی‌شود؛ به عبارت دیگر، این امکان نیز برای دانشجویان داخلی وجود دارد. اما برای انجام این مسیر نیز قوانین و شرایط خاصی لازم است که رعایت آنها برای انتخاب این مسیر ضروری می‌باشد. در ادامه، به تشریح شروط فرصت مطالعاتی داخلی دانشجویان دکتری پرداخته می‌شود.

💥 تنها دانشجویان دکتری در رشته‌های روزانه امکان استفاده از این فرصت را دارند.

💥 دانشگاه مقصد باید دارای واجهه و اعتبار علمی مناسبی باشد. در صورتی که دانشگاه مقصد به رده‌بندی دانشگاه‌های سطح 1 و 2 تعلق نداشته باشد، استاد راهنما و گروه آموزشی مربوطه مواردی را که انتخاب این دانشگاه مقصد را توجیه می‌کند، باید ارائه نمایند.

💥 دانشگاه هدف باید دوره‌های دکتری در رشته تخصصی دانشجو را داشته باشد.

💥 استاد میزبان باید درجه علمی دانشیار یا به بالاتر را داشته باشد.

💥 دانشجو می‌بایست در یکی از آزمون‌های زبان معتبر وزارت علوم شرکت کند و نمره لازم را بدست آورد.

💥 حداکثر مدت زمان گذرانده شده از تاریخ شروع تحصیل دانشجو، سه سال نباشد.

با روشن شدن شرایط فرصت مطالعاتی داخلی دانشجویان دکتری، می‌توان به این نکته نیز اشاره کرد که دانشجویان امکان تمدید مدت دوره را دارند. اما در این خصوص، نظر استاد راهنمای دانشگاه مقصد بر اهمیت تمدید دوره تأکید می‌شود و ارائه و ثبت درخواست از طریق این استاد واجب می‌باشد.

فرصت مطالعاتی دانشجویان دکتری دانشگاه آزاد

در دانشگاه آزاد نیز دانشجویان بورسیه‌دار و غیر بورسیه‌دار با رعایت شرایط مشخصی می‌توانند از فرصت مطالعاتی دکتری بهره‌برداری نمایند. تاکید می‌شود که دوره زمانی این مطالعات برای دانشجویان دکتری تخصصی پژوهشی شش ماه می‌باشد و با قبول در دانشگاه مربوطه، امکان بهره‌برداری از امکانات آن به دست می‌آید. در کل، می‌توان در پاسخ به سوالی که این است که چه شرایطی برای دانشجویان دکتری دانشگاه آزاد جهت بهره‌برداری از فرصت مطالعاتی وجود دارد، به موارد زیر اشاره نمود.

☑️  دانشجویان بورسیه‌دار باید ابتدا آزمون جامع دکتری را با موفقیت گذرانده و حداقل یک سال از تصویب موضوع پیشنهادی برای پایان‌نامه دکتری گذشته باشند. در طول دوره شش ماهه فرصت مطالعاتی، حقوق و مزایای خاصی به این دسته از دانشجویان اعطا می‌شود.

☑️ دانشجویان غیر بورسیه‌دار نیز باید ابتدا آزمون جامع دکتری را گذرانده و حداقل یک سال از تصویب موضوع پایان‌نامه خود می‌گذرانند.

☑️ هزینه‌های مرتبط با دوره مطالعاتی بر عهده خود دانشجویان این دسته خواهد بود.

☑️ دانشجویان دوره دکتری تخصصی پژوهشی، می‌بایست در طول دوره فرصت مطالعاتی خود دو گزارش پیشرفت موضوع پایان‌نامه خود را ارائه نمایند. در صورت تأیید کمیته راهنمایی، آنان به عنوان پذیرفته شده در آزمون جامع در نظر گرفته می‌شوند.

☑️ برای بهره‌برداری از این فرصت، تأیید و موافقت استاد راهنما، گروه آموزشی، شورای پژوهش و فناوری واحد دانشگاهی و مراجع مرتبط دیگر الزامی است.

☑️ موضوع پژوهش یا تحقیق در فرصت مطالعاتی باید با موضوع پایان‌نامه دکتری در جهتی همخوانی داشته باشد.

☑️ دانشجویان دوره دکتری تخصصی بورسیه‌دار و غیر بورسیه‌دار در طول دوره فرصت مطالعاتی، از پرداخت شهریه معاف خواهند بود.

بیشتر بخوانید: انتخاب رشته دکتری
بیشتر بخوانید: لیسانس به دکتری

فرصت مطالعاتی دانشجویان دکتری متاهل

ممکن است برخی از دانشجویان در دوره دکتری که در طی آن ازدواج کرده‌اند، تمایل داشته باشند تا در طول دوره فرصت مطالعاتی خود، همسر خود را نیز همراهی کنند. در چنین مواردی، برای دانشجویان دکتری متاهل زن که پذیرفته یکی از دانشگاه‌های خارجی جهت این دوره را دریافت کرده‌اند، شرایط خاصی برای ارائه مدارک لازم برای همسرشان اعم از کپی صفحات اول و دوم شناسنامه، کارت ملی و ویزا به مراجع مختص خواهد بود.

نکته‌ی دیگری که باید به آن اشاره کنیم، مربوط به هزینه‌ها است. به طور معمول، اگر دانشگاه به شرایط دانشجو و همسرش موافقت نماید، هزینه‌ی فرصت مطالعاتی برای دانشجویان دکتری متاهل نسبت به افراد مجرد، درصدی بیشتر خواهد بود و میزان این هزینه بستگی به مدت و نوع دوره (داخلی یا خارجی) خواهد داشت. همچنین، دانشگاه‌های مقصد، به ویژه در خارج از کشور، دارای قوانین و مقررات مختلفی هستند و در مورد فرصت مطالعاتی دانشجویان دکتری متاهل، متقاضی باید قبل از اتخاذ تصمیم، تحقیقات خود را انجام داده و شرایط را کنترل کند. برای این منظور، ممکن است نیاز باشد تا با دانشگاه از طریق ایمیل یا روش‌های ارتباطی دیگر، ارتباط برقرار کند.

بیشتر بخوانید: مصاحبه دکتری

کمک هزینه فرصت مطالعاتی دانشجویان دکتری: یک نگاه دقیق

یکی از تدابیر کارآمدی که توسط اداره کارشناسان امور دانشجویان به اجرا گذاشته شده است، اختصاص کمک هزینه به منظور فراهم کردن فرصت مطالعاتی دکتری به دانشجویان دانشگاهی می باشد. این مسئله بسیار سازنده ایست که در سال های اخیر تا اواخر همین زمان، به این ترتیب پیش رفته است که برای هر یک از دانشگاه ها، حداکثر ظرفیتی جهت شرکت در دوره فرصت مطالعاتی در کشور خارجی تعیین می شد. اما اخیراً تصمیم گرفته شده که هیچ محدودیتی در ارائه این فرصت به متقاضیان تعبیه نشود.

به این ترتیب، تمام دانشجویانی که مشروط به شرایط مربوطه باشند، مجاز به شرکت در این دوره فرصت مطالعاتی هستند و دانشگاه مورد نظر برای تحصیل آنها، علاوه بر هزینه اقامت، هزینه بلیط رفت و برگشت را پوشش می دهد. این امکان در دسترس خواهد بود، به شرطی که پروژه انتخابی توسط دانشجو، با اهمیت و تأکید بر منافع کشور و نیازهای آن، و همچنین نیازهای مشخص دانشگاه مورد نظر باشد.

سؤال رایج این است: چه میزان هزینه باید برای انجام این فرصت مطالعاتی در نظر گرفت؟ به طور کلی، این هزینه بسته به سطح دانشگاه مقصد و نیز هزینه های زندگی در آن منطقه، متغیر است. با این حال، اخبار اخیر نشان می دهد که سقف تخصیص هزینه برای دوره مطالعاتی دکتری در خارج از کشور، حدود 200 میلیون تومان تعیین شده است.

مهمترین نکته این است که این مبلغ به ارز یورو تعلق می گیرد. به عبارت دیگر، در صورتی که به عنوان مثال، هزینه برای تحصیل در کشوری مانند کانادا معادل 5 هزار و 200 یورو باشد، مقدار دقیق این مبلغ با استفاده از سامانه بانک مرکزی بررسی می شود و سپس مبلغ معادل با قیمت یورو به دانشجو اعطا می شود. سپس دانشجو موظف است نقد و نامه را به صرافی مربوطه ببرد تا مبلغ معادل یورو را دریافت نماید.

بعلاوه، برای دانشجویان دکتری در داخل کشور نیز کمک هزینه مشخص شده است. بر اساس این طرح، در کنار تخصیص اعتبار برای پژوهشگری دانشجویی تا حدودی 40 میلیون تومان، مبلغ ماهیانه تا حداکثر چهار میلیون تومان برای تأمین نیازهای روزانه از قبیل غذا و اقامت خوابگاهی به دانشجو پرداخت می شود. باید توجه داشت که کمک هزینه برای دانشجویان دکتری دوره شبانه نیز مشخص شده است که به مقدار 12 میلیون و 500 هزار تومان می رسد.

بیشتر بخوانید: ثبت نام دکتری دانشگاه آزاد
بیشتر بخوانید: انتخاب رشته دکتری دانشگاه آزاد

روند گرفتن فرصت مطالعاتی: ارتقاء از آغاز تا انجام

بعد از تبیین شرایطی که برای دانشجویان دکتری برای دستیابی به فرصت مطالعاتی لازم است، به نوبت به مراحل کلیدی این مسیر می‌پردازیم. زیرا عدم آگاهی از این مراحل می‌تواند برای دانشجویان در ایجاد ابهام و تردیدهایی منجر شود. برای این منظور، طریقه گرفتن فرصت مطالعاتی به صورت مرحله به مرحله تشریح می‌شود.

1. 1. **انتخاب دانشگاه و استاد مشاور**: دانشجو ابتدا باید دانشگاه و استاد مرتبط با رشته تحصیلی‌اش را انتخاب کند و از طریق ارسال ایمیل اقدام به اعلام علاقه مندی برای شرکت در فرصت مطالعاتی کند.
2. 2. **درخواست پذیرش یا دعوت‌نامه**: در صورتی که دانشگاه و استاد مورد نظر پذیرش دانشجو را قبول کنند، دانشجو ملزم است نامه پذیرش یا دعوت‌نامه را از آنها دریافت کند.
3. 3. **ارسال درخواست به دانشگاه مقصد**: مرحله بعد شامل ارسال درخواست به دانشگاه مقصد به صورت آنلاین از طریق فرم درخواست مطالعاتی می‌شود.
4. 4. **ثبت‌نام در سامانه امور دانشجویی**: دانشجو باید مدارک مورد نیاز را در سامانه امور دانشجویی (سجاد) به نشانی portal.saorg.ir ثبت نام و بارگذاری کند.
5. 5. **ارسال مدارک به اداره کل بورس**: دانشگاه مدارک ثبت شده در سامانه سجاد را به اداره کل بورس ارسال کرده و در صورت تأیید از طریق کارگروه تخصصی، واحد حقوقی موسسه تعهد محضری از دانشجو می‌گیرد.
6. 6. **انتخاب ضامنان مورد نیاز**: دانشجوان داخلی باید یک نفر و دانشجوان خارجی نیز باید دو نفر ضامن را معرفی کنند.
7. 7. **صدور نامه حمایت مالی**: در صورت تأیید شرایط، نامه حمایت مالی برای دانشجو صادر می‌شود. زمان لازم برای صدور این نامه حدود 1 تا 2 هفته است.
8. 8. **تحویل مدارک به سفارت**: مدارک مورد نیاز برای اخذ ویزای تحصیلی باید به سفارت کشور مقصد تحویل داده شود.
9. 9. **بارگذاری ویزا و بلیط**: در صورت تأیید اخذ ویزا، اطلاعات ویزا و بلیط در سامانه سجاد قرار داده می‌شود و دانشجو ملزم به بارگذاری آنها می‌شود.
10. 10. **صدور و امضای حکم نهایی**: مدیر کل بورس و اعزام دانشجویان حکم نهایی را صادر و امضا می‌کنند.
11. 11. **تسهیلات ارزی یا ریالی**: تسهیلات مالی به دانشجو پرداخت می‌شود.
12. 12. **تسویه حساب بازگشت**: پس از اتمام دوره فرصت مطالعاتی، دانشجو باید حداکثر ظرف مدت شش ماه به کشور بازگشته و برای انجام تسویه حساب مدارک بازگشت را به دانشگاه مبدا تحویل دهد تا برای اداره کل بورس ارسال شوند.
13. 13. **ارائه گزارش استاد راهنمای خارجی**:  دانشجو موظف است تا پس از بازگشت، گزارش استاد راهنمای خارجی خود که حای تاریخ شروع و پایان است را به دانشگاه مبدا ارائه دهد.

بیشتر بخوانید: دفترچه ثبت نام کنکور دکتری سراسری
بیشتر بخوانید: ثبت نام کنکور دکتری سراسری

نمره زبان برای فرصت مطالعاتی

در بخش‌های قبلی به شرایط مهمی که برای دانشجویان دکتری در طی کردن مراحل فرصت مطالعاتی لازم است، پرداختیم. در این بخش به یکی از عوامل بسیار حیاتی در موفقیت در این مسیر، یعنی مهارت زبانی، خواهیم پرداخت.

اهمیت زبان در فرصت مطالعاتی بیرون از کشور بسیار ویژه است. افرادی که قصد دارند در کشورهای انگلیسی‌زبان تحصیل کنند، باید نمره حد نصابی را در آزمون‌هایی مانند TOEFL (iBT), TILIMO, IELTS, MSRT کسب کنند. این نمره‌ها تعیین‌کننده امکانات تحصیل در دانشگاه‌های خارجی می‌باشند.

اهمیت زبان به این معناست که دانشجو باید به میزان کافی تسلط داشته باشد تا به راحتی در فعالیت‌های خواندن، نوشتن، صحبت کردن و شنیدن در دانشگاه هدف عمل کند. علاوه بر داشتن مدرک زبان، مهارت‌های چهارگانه زبان انگلیسی نیز باید به اندازه کافی تقویت شود.

دانشجوان گروه پزشکی دانشگاه تربیت مدرس نیز می‌بایست در آزمون MHLE حداقل نمره 50 را کسب کنند تا بتوانند در فرصت مطالعاتی شرکت کنند.

اهمیت زبان در مسیر فرصت مطالعاتی به خصوص برای دانشجویانی که در دانشگاه‌های غیر انگلیسی زبان پذیرفته می‌شوند، نیز بسیار مهم است. در این حالت، دانشجویان می‌بایست گواهی معتبری را ارائه دهند که نشان دهد تسلط آنها به زبان مورد نظر کشور مقصد و توانایی در مهارت‌های مختلف زبانی را دارا هستند.

بنابراین، بهترین راهکار برای دانشجویان این است که علاوه بر داشتن مدرک زبان، به تقویت مهارت‌های چهارگانه زبانی خود اختصاص دهند. این امر به آنها در تسلط به زبان و موفقیت در مسیر فرصت مطالعاتی کمک خواهد کرد.

بیشتر بخوانید: ثبت نام آزمون EPT
بیشتر بخوانید: ثبت نام آزمون تافل
بیشتر بخوانید: ثبت نام آزمون آیلتس

در صورت نیاز به مشاوره تحصیلی تلفنی می توانید از خدمات سامانه ندای مشاور استفاده کنید. همچنین برای دانلود فایل pdf این مطلب روی فرصت مطالعاتی دانشجویان دکتری کلیک کنید.